GEBELİK VE DOĞUM
En sık görülen kromozom anomali olan Down sendromunu (Trizomi 21) taramak için kullanılan üçlü tarama testi uzun süredir yerini dörtlü tarama testine bıraktı. Üç hormonun incelenmesi ile Down sendromunu yaklaşık %60 yakalayabilen teste dördüncü hormonun eklenmesi, yakalama oranını %65-70 lere çıkarmış ve artık 16. Gebelik haftası civarında üçlü test yerine dörtlü test yapılmaya başlanmıştır.
Gebeliğin 16. Hafta sı civarında normal muayene sırasında yapılan ultrasonografi ölçümlerinden sonra eğer istenirse dörtlü tarama testi yapılabilir.Down sendromu nu yakalama oranı %65-70 ler civarındadır. Daha önce yani gebeliğin 12. Haftalarda down sendromunu tarama testlerinden ikili test veya genetik test yapıldı ise ki onların Down sendromunu yakalama oranları sırası ile %80-85 ve %99 gibi daha yüksek olduğu için günümüzde dörtlü test daha az uygulanıyor olmaktadır. Ancak ikili test zamanı geçirildi ve yapılamadı ise, genetik test yaptırılmak istenmiyor ise en azından 16. Hafta dörtlü test yapılabilmektedir.
Anneden alınan kanda dört hormon (AFP, hCG, Estriol, İnhibin-A) ölçülür ve bir risk hesaplaması yapılır. Test yapılırken gebelik haftası, annenin yaşı, vücut ağırlığı, ırk, şeker hastalığı olup olmadığı ve sigara kullanıp kullanmadığı bilinmelidir. Gebelik yaşının doğru bildirilmiş olması çok önemlidir. Tüm bu bilgiler ile anne kanından bakılan dört hormon değeri bir bilgisayar programına girilerek, risk hesap edilir. Çıkan raporda risk artmış ise anne karnındaki bebeğin gerçekten Down Sendromu olup olmadığını ortaya koymak gerekir. Bu amaçla daha ileri ve esas tanıyı koyacak olan Amniyosentez önerilir.
AFP(Alfa Feto Protein) Testi – Nöral tüp defekti (omurga açıklığı) taraması;
Bebekte bazı sinir sistemi gelişim kusurları (Omurga –Omurilik kusurları ) veya bebeğin karın duvarına ait kusurlar varsa anne kanında bakılan bir madde (Alfa Feto Protein=AFP) miktarı artmış olarak bulunur. Nöral tüp kusurlarına örnek omurganın tam kapanmaması (spina bifida) verilebilir.
Ayrıca bebeğin gelişimi, büyümesi ve bazı plasenta problemlerinde de AFP (Alfa Feto Protein) değeri yükselmektedir.
Gebeliğin 16. Haftasında yapılan rutin muayene sırasında ya dörtlü tarama testi ile birlikte istenir ya da önceden ikili test yapıldı ise ve dörtlü test yapılmayacak ise tek başına AFP kan tahlili olarak da yapılabilmektedir. Sonuç yüksek bulunursa ileri düzey ultrasonografi yapılması ve akabinde takibi gerekmektedir. Ultason ile bebeğin omurgası net bir şekilde muayene edilmeli ve plasenta detaylı incelenmelidir. Eğer ultrason bulguları normal ise ilerleyen haftalarda bebeğin gelişim geriliği, anne de hipertansiyon gibi gelişebilecek sorunlara uyanık olmak ve bazı önlemler almak doğru olacaktır.
Bu web sitesindeki tüm içerikler tıbbi bilgilendirme amaçlıdır. Lütfen tanı ve tedavi için doktorunuza başvurun.
Prof. Dr. Tolga Ergin – Perinatolog – Riskli Gebelik Uzmanı
Sayfayı Düzenleyen : Prof. Dr. Tolga Ergin
Düzenleme Tarihi : 1.10.2024
İletişim Numarası : 0532 160 04 31